In de bijzondere wereld van Ayurveda wordt ons lichaam en alles in de natuur gezien als een opbouw bestaande uit 5 elementen, namelijk: ether, lucht, vuur, water en aarde. Deze elementen zijn verder onderverdeeld in 3 Dosha’s: Vata, Pitta & Kapha.
We zijn allemaal geboren met een bepaalde hoeveelheid van elke Dosha, dit is je constitutie. Om deze zo goed mogelijk in balans te houden en je gezondheid te optimaliseren, is het van belang om deze specifieke Dosha(s) goed te verzorgen. In Ayurveda doen we dit door middel van de kwaliteiten van elke Dosha te balanceren.
Herken jij je in 1 van deze beschrijvingen?
Vata
Opgebouwd uit ether en lucht zorgt Vata voor alles wat beweegt in ons lichaam, zowel mentaal, fysiek als spiritueel. Daarbij kan je denken aan je gedachtegang of bijvoorbeeld het voortbewegen van voedsel door je spijsverteringskanaal.
Vata dominante personen herken je aan een slanke bouw, ze hebben veelal een droge huid en zijn dromerige creatievelingen. Een bewegelijk en snel hert is de perfecte vergelijking voor een typische Vata constitutie.
Een Vata uit balans creëert problemen zoals paniekaanvallen, constipatie of slapeloosheid.
Om ervoor te zorgen dat je Vata tevreden houdt kan je de volgende tips toepassen:
- Vermijd koud eten en drinken, Vata is al opgebouwd uit de 2 koudste elementen ether en lucht, en zal niet goed reageren op nog meer kou. Vervang koude gerechten en dranken voor warme en verse maaltijden zoals soepen, havermout, gekookte groenten en warme kruidentheeën.
- Beoefen rustige sporten zoals yin yoga en wandelen, maar ook bij mediteren en ademhalingsoefeningen is Vata gebaat.
- Verwen jezelf met een warme olie massage en boek een dagje spa. De droge huid van Vata zal dankbaar zijn en ook de overvolle geest heeft zo de mogelijkheid om tot zijn welverdiende rust te komen.
- Zorg voor een goede routine die je dagelijks beoefent, met daarbij de nadruk op je slaaproutine. Elke dag om dezelfde tijd opstaan en naar bed gaan is een must om Vata tevreden te houden.
Pitta
Bestaande uit vuur en water zorgt Pitta onder andere voor de transformatie van eten naar de juiste voedingsstoffen voor je lichaam, maar ook je lichaamstemperatuur wordt gereguleerd door Pitta.
Pitta Dosha kan je herkennen aan scherpe vormen, een rodere huid en een vurige geest die altijd aanstaat en van aanpakken weet. Denk aan de tijger en je zal de vergelijkingen van vurig en gevaarlijk niet onder stoelen of banken kunnen schuiven.
Wanneer Pitta niet in balans is kan dit zich uiten in bijvoorbeeld last van overtollig maagzuur, huid irritaties of een kort lontje.
Om Pitta Dosha in balans te houden zijn de volgende tips van toepassing:
- Vermijd pittig en gefrituurd eten, in Ayurveda geldt het principe “like increases like” ofwel gooi pittig eten op dat al vurige element van Pitta en hallo overtollig maagzuur! Eet in plaats daarvan zoet fruit, groene groenten en volkoren granen.
- Sport regelmatig, maar wees zacht voor jezelf, Pitta is heel competitief en alles moet zo goed mogelijk en dat wil je nou juist vermijden.
- Mediteren en ademhalingsoefeningen zijn een goede aanvulling om de scherpe geest van Pitta te kalmeren.
- Spendeer regelmatig tijd in de natuur en vermijd zoveel mogelijk een stressvol bestaan.
Kapha
Opgemaakt uit water en aarde, wordt Kapha ook wel de bouwer van ons lichaam genoemd en heeft het dan ook de rol van onder andere het voeden en stabiliseren van ons lichaam.
Mensen met een dominante Kapha Dosha kun je herkennen uit een stevige bouw en ronde vormen, ze hebben een kalme en stabiele geest en ze worden ook wel vergeleken met de grote vriendelijk reus, de olifant.
Een Kapha die uit balans is kan je herkennen aan overgewicht, veel slapen en een zwaar gevoel meeslepen.
Om Kapha in balans te houden kun je de volgende tips toepassen:
- Vermijd zoveel mogelijk zuivel om overtollig slijmvorming te voorkomen. Daarbij zijn suikers en een overmaat aan vetten niet het beste voor Kapha, ze zullen een zwaar gevoel creëren en dat is wat je wil voorkomen. Zorg juist voor licht verteerbare gezonde maaltijden bestaande uit veel groene groente en droge graansoorten.
- Regelmatig sporten is het allerbeste voor Kapha, denk aan hardlopen, zwemmen, hiken maar ook actieve yoga lessen.
- Ook voor Kapha is mediteren en het beoefenen van ademhalingsoefeningen de perfecte remedie om balans te creëren.
- Vermijd dutjes overdag en teveel relaxen. Een actievere levensstijl past beter bij een dominante Kapha.
Wil je meer weten over de Doshas en je lichaam beter leren begrijpen, neem eens een kijkje op mijn website www.balancedbyayurveda.nl.
* Sylvana is een gecertificeerde voedings- en lifestyle coach, gespecialiseerd in de Ayurvedische wetenschap. Zij is de oprichter van www.balancedbyayurveda.nl, een platform waar zij haar kennis deelt en gepersonaliseerde hulp biedt aan mensen die op zoek zijn naar een gezonde levensstijl.
Ayurveda is het oudste gezondheidssysteem ter wereld, ontstaan in India, en is vooral gericht op voorkomen, d.m.v. een holistische blik op het lichaam, geest en de ziel.